JÚLIA FRANCO BRAGA

Soji

Curador: Vítor Nieves

Museo Municipal | Ourense
do 26 de outubro ao 13 de novembro de 2016
   
Museo Ramón Maria Aller | Lalín
do 4 ao 31 de decembro de 2017

Acordar

Sọji significa revivir ou acordar en iorubá, lingua falada polo pobo iorubá na parte oeste da África, principalmente na Nixeria, Benin, Togo e Serra Leoa. No continente americano. O iorubá tamén é falado, nomeadamente en ritos relixiosos afro-brasileiros e afro-cubanos. 

O ensaio que nos apresenta a artista Cearense é un documental ficcionado sobre os ritos das culturas afrobrasileiras no que a autora vai criando unha gramática propia a través de imaxes que representan iconas do seu maxín que están á metade do camiño entre a realidade dos espazos e o mito que sempre envolve estas culturas ao seren propias do pobo mais sometido do Brasil.

Soji procura desfiar os límites entre ficción e realidade con imaxes, ora documentais, ora escenificadas, criando un novo discurso que trata de deitar luz sobre a opacidade dos ritos da cultura iorubá, nomeadamente aqueles que teñen a ver coas crenzas relixiosas.

Júlia Franco Braga reside na zona onde, se cuadra, a presenza destas culturas é máis tanxíbel debido á chegada dos escravos africanos que os portugueses introduciron no “Novo Mundo” polo Nordeste do que hoxe se coñece como Brasil. Así, as músicas, linguas, e relixións que traían foron mesturándose coas propias do territorio, e á súa vez, desleándose cun cristianismo imposto polos colonizadores da Europa. É por iso que a autora decide abordar esta temática desde un punto de vista desenfadado que nos achega un mundo descoñecido dun xeito desmitificador que lonxe de nos parecer propio de ocultismos, nos reconecta co medio máis salvaxe recolocándonos nunha posición máis animalista e primaria.

A autora, en colaboración coa Caroline Esmeraldo, é pioneira no uso desta linguaxe para o relato destes rituais. Así, esta proposta apresenta narrativas que mestura nunha simbiose de dualidades: o permanente e o efémero, o orgánico e o artificial, o visíbel e o oculto. Inspirándose no rito para traballar o mito, desde un saber iniciático das prácticas iorubás, as pesquisas van pasando sobre o traballo da autora dun xeito sensíbel onde converxen os saberes ancestrais, mensaxes do pasado e indefinicións gnoseolóxicas. Nesa converxencia vaise deixando levar na procura de imaxes que polo seu propio artificio ou polo desconforto ou tensión que provocan, son capaces de xerar un novo relato que lonxe que servir como índice do real, convértense nunha plataforma de construción ateigada de interrogantes abertos que buscan desfacer clichés e preconceitos.

Vítor Nieves. Curador da exposición.


Rolda de prensa no Museo Municipal de Ourense (Outubro de 2016)